Και όμως επαναλαμβάνεται…

Εχουν γραφτεί πολλά για το αν επαναλαμβάνεται η ιστορία. Κάποιοι ισχυρίζονται πως ακολουθεί κυκλική πορεία, κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν πως επαναλαμβάνεται σαν φάρσα και οι βολεμένοι-δοτοί ισχυρίζονται πως η ιστορία ακολουθεί ανοδική εξελικτική πορεία. Επηρεασμένοι απ’ όλα αυτά που ζούμε σαν χώρα, μας διαφεύγει πως το πρόβλημα είναι παγκόσμιο και σ’ αυτό έχουν συμβάλει τα ΜΜΕ (ελληνικά και διεθνή) και οι λεγόμενοι δήθεν οικονομικοί αναλυτές, που έχουν αναγάγει το πρόβλημα σε ελληνική υπόθεση για να θολώσουν τα νερά. Δείχνουν σκοπίμως το δέντρο αποφεύγοντας να δείξουν το δάσος για να μην αρχίσουμε να αμφισβητούμε το οικονομικό μοντέλο που έχουν φτιάξει κάποιοι στα μέτρα τους και το οποίο ευνοεί μόνο τους λίγους, τους ισχυρούς, όπως δηλαδή συμβαίνει εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Ενώ η ιστορία μας δείχνει ότι το σημερινό πρόβλημα της διαμάχης ( οι μαρξιστές μιλούν για πάλη των τάξεων) ανάμεσα στους λίγους έχοντες και κατέχοντες που διαρκώς θέλουν περισσότερα και στους πολλούς που το μόνο που έχουν και κατέχουν είναι η εργατική τους δύναμη ( γνώσεις και δεξιότητες), είναι ένα πρόβλημα διαχρονικό. Ακόμη και αν είχαμε σήμερα μια κυβέρνηση που θα είχε το θάρρος και τη βούληση να πάρει πάλι όλες τις μίζες των τελευταίων πενήντα ετών από τους επίορκους πολιτικούς και δημόσιους λειτουργούς, το πολύ να είχαμε αμβλύνει την κρίση, δεν θα λύναμε όμως το πρόβλημα γιατί αυτό είναι σύνθετο και έχει να κάνει με το κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο που επέτρεψε τη συσσώρευση τεράστιου πλούτου σε λίγους, που το μοναδικό τους εμπόρευμα είναι το χρήμα.

Λένε πως η Ρώμη κατέρρευσε εξ αιτίας της δουλείας και η Φεουδαρχία εξ αιτίας της δουλοπαροικίας. Με τη συνεχή αύξηση των δούλων λόγω των κατακτήσεων, οι ρωμαίοι κρατούντες(πατρίκιοι και οι Ιππείς) προτιμούσαν να ταϊζουν δωρεάν τους απλούς ρωμαίους πολίτες πληβείους (κόστιζε φθηνότερα στην............
ιδιωτική τους τσέπη) με δημόσια συσσίτια (μόνο στη Ρώμη το μισό πληθυσμό 500 000) και να τους παρέχουν επίσης δωρεάν «άρτο και θεάματα» στους ιπποδρόμους παρά να τους απασχολούν με αμοιβή από την τσέπη τους. Ηταν επόμενο οι αριστοκράτες να ζουν μέσα στη χλιδή, επιδιώκοντας περισσότερη χλιδή και οι απλοί πολίτες να μην ενδιαφέρονται για τίποτα άλλο, ούτε καν για την άμυνα της πατρίδας τους, αφού ένιωθαν πως δεν τους ανήκε τίποτα πλέον για το οποίο άξιζε να αγωνιστούν. Από ένα σημείο και μετά, η πόλωση της κοινωνίας ήταν τέτοια που οι απλοί πολίτες έβλεπαν τους αριστοκράτες σαν κατακτητές και εκείνοι τους πληβείους σαν κατώτερα όντα, σαν δούλους που δεν έχουν ψυχή αλλά υπάρχουν μόνο και μόνο για να υπηρετούν την ματαιοδοξία τους. Κατά την περίοδο της φεουδαρχίας, οι συνθήκες, ουσιαστικά δεν ήταν πολύ καλύτερες γι αυτό και φτάσαμε στις αστικές επαναστάσεις και στο λεγόμενο καπιταλιστικό σύστημα που στηρίχτηκε κυρίως στους αστούς και στη μισθωτή εργασία. Αυτές οι δύο προϋποθέσεις αρχίζουν πλέον να εξαφανίζονται σταδιακά.

Οσοι είχαν σπουδάσει οικονομικά μέχρι πριν τρεις δεκαετίες, γνώριζαν πως οι βασικοί συντελεστές που δημιουργούν πλούτο είναι η εργασία, το κεφάλαιο και η γη και σύμφωνα με τη συμμετοχή των ιδιοκτητών αυτών των συντελεστών στην δημιουργία του πλούτου, θα έπρεπε να γίνεται και ο καταμερισμός του πλούτου. Αυτά τουλάχιστον πρέσβευαν οι μεγάλοι κλασικοί της οικονομίας (Ανταμ Σιθ, Ρικάρντο και Μιλ). Ακόμη και οι νεότεροι οικονομολόγοι δεν αμφισβήτησαν τις βασικές θέσεις των κλασικών, μέχρι που ήρθαν οι λεγόμενοι μονεταριστές της Σχολής του Σικάγου με τον (Μάγο)Μίλτο Φρίντμαν, που έκανε την οικονομική επιστήμη σχολή Χάρι Πότερ. Εδώ και δυο-τρεις δεκαετίες, το κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο παγκοσμίως στηρίζεται σ’ αυτήν τη σχολή των νεοφιλελεύθερων μονεταριστών, που λένε πως όλα είναι χρήμα και μόνο με το χρήμα ρυθμίζεις τα πάντα. Για τους ανθρώπους αυτούς, υλική παραγωγή και εργασία δεν έχουν καμιά αξία. Το αν κλείνουν βιομηχανίες και αν υπάρχουν πάνω από 250 εκατομμύρια άνεργοι (σύμφωνα με επίσημες στατιστικές) τους αφήνει παγερά αδιάφορους. Ετσι κι αλλιώς η επίσημη θέση τους είναι παρόμοια με εκείνη των αρχαίων χρόνων της δουλείας, όπου ακόμη και οι Πλάτων και Αριστοτέλης πίστευαν ότι όσοι αναγκάζονται να εργάζονται για να κερδίζουν τα προς το ζην δεν πρέπει να έχουν πολιτικά δικαιώματα διότι είναι κατώτερα όντα και οι δούλοι δεν έχουν ψυχή αλλά είναι απλώς ζωντανά εργαλεία. Για τους νεοφιλελεύθερους, ισχύει μέχρι σήμερα η θέση του βέλγου οικονομολόγου του 19ου αιώνα, που αυτοανακηρύχτηκε εκπρόσωπος της σχολής των «φιλελευθεριστών», του Molinari, ο οποίος έγραφε:
«Από οικονομική άποψη, οι εργαζόμενοι πρέπει να θεωρούνται σαν πραγματικές μηχανές, που προσφέρουν μια ορισμένη ποσότητα παραγωγικών δυνάμεων κι απαιτούν, σαν αντάλλαγμα, ορισμένα έξοδα συντήρησης, για να μπορούν να λειτουργούν με κανονικό και συνεχή ρυθμό».
Ολες οι οικονομικές πολιτικές παγκοσμίως, συγκλίνουν σε ένα ενιαίο οικονομικό μοντέλο. Σ’ αυτό των μονεταριστών. Ολα δείχνουν πως εδώ και χιλιάδες χρόνια η διαμάχη για καταμερισμό του πλούτου ανάμεσα στους έχοντες και κατέχοντες και στους δούλους, στους πληβείους και στους σύγχρονους νεόδουλους-μισθωτούς δεν έχει σταματήσει ποτέ. Κατά καιρούς και μόνο όταν οι δούλοι και πληβείου επαναστατούσαν, έβλεπαν κάποιες άσπρες μέρες.
Σε ομιλία του στο θωρηκτό Αβέρωφ, ο υιός Πατίστας είχε πει «η επιτυχία κερδίζεται δεν χαρίζεται από κανέναν». Αν το γνώριζαν αυτό και οι σύγχρονοι νεόδουλοι τα πράγματα σίγουρα θα ήταν καλύτερα για όλους μας. Δυστυχώς σήμερα οι νεόδουλοι επαναστατούν μόνο εναντίον άλλων ομάδων εργαζομένων που κέρδισαν περισσότερα με διεκδικήσεις ή ακόμη και εναντίον των ανέργων ναυτικών που απαιτούν από τους Πατίστες να σταματήσουν να απασχολούν ανασφάλιστους εργαζόμενους-σκλάβους των 350 ευρώ που κοστίζουν όσο οι ρωμαίοι δούλοι(τα απαραίτητα για την αναπλήρωση της ενέργειας ώστε να μπορούν να δουλέψουν και την επόμενη μέρα). Στο απλό ερώτημα προς τους νεοφιλελεύθερους κερδοσκόπους «κύριοι, όταν προτιμάτε να πληρώνει το δημόσιο εκατομμύρια ανέργους αρκεί να υπάρχει νομισματική σταθερότητα, πως θα παραχθεί νέος και περισσότερος πλούτος για να τον μοιράσουμε; Το μόνο που μπορεί να συμβεί είναι να χρεοκοπήσει κάποτε το δημόσιο και εμείς», η απάντηση θα μπορούσε να ήταν «εμάς μας ενδιαφέρει πρωτίστως η τσέπη μας, εμείς δεν είμαστε κοινωνικές υπηρεσίες. Το ερώτημα να το απευθύνεται σ’ αυτούς που επιλέξατε να σας κυβερνήσουν». Αν απευθύνουμε το ερώτημα πάλι στους κυβερνώντες εκπροσώπους μας που χρεοκόπησαν το κράτος θα μας πουν «δυστυχώς ζούμε με δανεικά και όποιος πληρώνει παραγγέλνει και το χορό». Το έσχατο ερώτημα που θα μπορούσαμε να θέσουμε είναι, «μα εσείς δεν σώσατε τις τράπεζες και τους κερδοσκόπους με δημόσιο, δηλαδή δικό μας χρήμα» και η έσχατη απάντηση θα μπορούσε να είναι «μα αυτοί είναι τα πραγματικά αφεντικά μας. Εμείς θα αλλάξουμε την ιστορία»;
Αλέξανδρος Πιστοφίδης