Τρίτη 2 Ιουνίου 2009

Ο Γολγοθάς των μαθητών. Άγχος, πλήξη, κούραση. Το τρίπτυχο της σύγχρονης αμάθειας


".....Αγχος, πλήξη, κούραση μέσα στο σχολείο ή με απλά λόγια: «η ζωή είναι αλλού...»
Στο φόντο όλων αυτών βρίσκεται ο Γολγοθάς των Ελλήνων μαθητών που δεν βρίσκουν ούτε ένα ίχνος χαράς και δημιουργικότητας μέσα στο ελληνικό σχολείο. Αγχος, πλήξη και κούραση συνθέτουν το τρίπτυχο της σύγχρονης αμάθειας αφού η γνώση λειτουργεί συσσωρευτικά σαν ένας καθημερινός καταναγκασμός που οδηγεί στην απομάκρυνση από το ιδεώδες και την αποστολή της εκπαιδευτικής πράξης. Σε ένα τέτοιο σχολικό περιβάλλον η φοίτηση μετατρέπεται σε υποχρεωτική αγγαρεία, σε αδιάφορη προσέλευση, σε ιδιότυπη ανία, αφού η αληθινή ζωή φαντάζει πέρα και έξω από τις αίθουσες, μακριά από τα βιβλία και τους διδάσκοντες. Την ίδια στιγμή οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι απορούν γιατί εισέρχονται ολοένα και περισσότεροι φοιτητές με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Δυστυχώς το πρόβλημα δεν έγκειται μόνο στο επίπεδο των γνώσεων που κατέχουν οι μαθητές, αλλά επεκτείνεται και σε επίπεδο αξιών και δεξιοτήτων. Η αξιακή σύγχυση των μαθητών μας εδράζεται στην έλλειψη σταθερών σημείων αναφοράς σε επίπεδο συμβόλων, προτύπων και κοινωνικών αναπαραστάσεων. Η ανεργία, τα οικονομικά και πολιτικά σκάνδαλα, η «τηλεοπτική δημοκρατία», η προβολή του life style ως εναλλακτική διέξοδος ζωής και ατομικής δράσης συνθέτουν την αυτο-εικόνα μιας κοινωνίας που διαρκώς φθίνει, προβάλλοντας αποκλειστικά το «ιδιωτικό όραμα» ως βιώσιμη και ρεαλιστική διέξοδο από την κρίση.
Επιπλέον, το ελληνικό σχολείο επιμένει στη στείρα συσσώρευση γνώσης και δεν δίνει έμφαση στις κοινωνικές δεξιότητες των μαθητών. Αναρωτήθηκε ποτέ κανείς αν μέσα στο σχολείο τα παιδιά μας «μαθαίνουν να συνεργάζονται», «μαθαίνουν να μοιράζονται», «μαθαίνουν να συναισθάνονται», «μαθαίνουν να δημιουργούν», «μαθαίνουν να ακούνε και να επεξεργάζονται τις διαφορές», «μαθαίνουν να συνθέτουν μέσω της διαλεκτικής», «μαθαίνουν να συμμετέχουν», ή εν τέλει «μαθαίνουν πώς να μαθαίνουν»; Αν για παράδειγμα ορίζαμε τις δεξιότητες αυτές ως «προαπαιτούμενα ποιότητας» μέσα στο εκπαιδευτικό μας σύστημα θα καταλαβαίναμε την αναποτελεσματικότητά μας να δώσουμε στέρεα και δυναμικά εργαλεία ζωής στους τωρινούς μαθητές και αυριανούς πολίτες.

Η ατομική προσπάθεια από μόνη της δεν αρκεί
Δυστυχώς η φιλοτιμία και ο γνήσιος ιδεαλισμός που επιδεικνύουν αμέτρητοι εκπαιδευτικοί δεν αρκούν από μόνα τους για να ανατρέψουν το αρνητικό κλίμα. Οι κοινωνιολογικές μελέτες αποδεικνύουν περίτρανα ότι τα συστήματα και οι κοινωνικές δομές «καταπίνουν» τις πρωτοβουλίες των μεμονωμένων υποκειμένων, ιδιαίτερα όταν αυτές δεν είναι συλλογικά οργανωμένες και κοινωνικά συντονισμένες.

Με άλλα λόγια, το προσωπικό όνειρο και η ατομική προσπάθεια των εκπαιδευτικών δεν μπορεί να μεταφραστεί σε όρους μιας ρεαλιστικής εκπαιδευτικής πολιτικής αν δεν αναληφθεί η συλλογική ευθύνη και η δράση μιας νέας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που να τη θέλουν οι περισσότεροι παλεύοντας καθημερινά και από κοινού γι' αυτήν. .....

Απαισιοδοξία, απογοήτευση, δυσθυμία: συνώνυμα του εκπαιδευτικού μας συστήματος
Το αίτημα της ποιότητας γίνεται επιτακτικό από τη στιγμή που η εκπαιδευτική πραγματικότητα καθίσταται αμείλικτα απογοητευτική. Παρόλο που σήμερα έχουμε κατορθώσει το καθολικό δικαίωμα στην υποχρεωτική εκπαίδευση, την τυπική ισότητα των ευκαιριών στην πρόσβαση, το αδιάβλητο των πανελλαδικών εξετάσεων, τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών στα όργανα διοίκησης της εκπαίδευσης, βιώνουμε καθημερινά τη μετριότητα, τη ματαίωση, την, κατά κοινή ομολογία, χαμηλού επιπέδου εκπαίδευση: καταθλιπτικά σχολικά συγκροτήματα, απωθητικά σχολικά εγχειρίδια, μηχανιστική επιμόρφωση, συγκεντρωτισμός και γραφειοκρατία, έλλειψη αισιοδοξίας και σιγουριάς για το μέλλον. Τα συμπτώματα αυτά τείνουν να παγιωθούν ως μόνιμα και διαχρονικά χαρακτηριστικά της ελληνικής πραγματικότητας, αφού τίποτα δεν μπορεί να ταράξει τα βαλτώδη νερά του εκπαιδευτικού συστήματος και να νοηματοδοτήσει την απαρχή μιας εκπαιδευτικής αναγέννησης. Οι πολιτικές ηγεσίες του ΥΠΕΠΘ ανακυκλώνονται, οι πάντες διαπιστώνουν σταθερά την κρίση, το εκπαιδευτικό κίνημα ουσιαστικά αμύνεται χωρίς να μπορεί να διαμορφώσει μακρόπνοη στρατηγική και ο γραφειοκρατικός μηχανισμός της εκπαίδευσης διεκπεραιώνει ράθυμα τη συμβατική υποχρέωση του κράτους να παρέχει «δωρεάν» δημόσια εκπαίδευση θεσμοποιώντας την ακινησία. ..."
Άρθρο του Νίκου Φωτόπουλου από την Ελευθεροτυπία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τάδε έφη