Σελίδες
ΕΤΙΚΕΤΕΣ
Ανακοινώσεις
Άρθρα-Απόψεις
Αρχαία Ελληνικά
Αρχαιολογία
Βιβλία
Διαγωνισμοί
Διαδίκτυο
Διαμαρτυρίες
Διασκέδαση
Δραστηριότητες
Εκδρομές
εκπαίδευση
Επιμόρφωση
Ευχές
Θέατρο
Ιστορία
Κινηματογράφος
Λογισμικά
Λογοτεχνία
Μελοποιημένη ποίηση
Μουσεία
Μουσική
Νέα Ελληνικά
Π.Ε.Φ.
Παρουσίαση βιβλίου
Ποίηση
Σχολικές Γιορτές
Τέχνη
ΤΠΕ
Τροφή για σκέψη
ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Φύση
Ψηφιακό αρχείο
Ψηφιακό σχολείο
Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2013
Ζωντανεύουν τα ευρήματα κεραμικής του νεολιθικού οικισμού Αυγής
Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς του Ν.Π ΚΟΙΝ.Π.Α.Π.Α του Δήμου
Καστοριάς προσκαλεί τους μικρούς της φίλους να ζωντανέψουν με τον πηλό
μνήμες, μορφές, μοτίβα, από τα ευρήματα κεραμικής του νεολιθικού οικισμού Αυγής.
Η νεολιθική εποχή μας δίνει ένα μήνυμα:
μόνο με τα υλικά που είχαν στη διάθεσή τους οι νεολιθικοί άνθρωποι (χώμα - κόκαλα - πέτρε ς - νερό κλ.π.) έφτιαξαν τα θεμέλια του σημερινού κόσμου.
Το εργαστήρια επιμελείται η κεραμίστρια-γλύπτρια Σκαμάγκη Φανή.
Την Παρασκευή 1-2-2013
1η Ομάδα 6-7 μ.μ
2η ομάδα 7-8 μ.μ για παιδιά 9-12 ετών.
Λόγω του περιορισμένου αριθμού θέσεων θα κρατηθεί σειρά προτεραιότητας.
Συμμετοχή στα τηλ/να 24670-28195-26408, ή e-mail: kastlibr@otenet.gr
Ετικέτες
Ανακοινώσεις,
Αρχαιολογία
Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2013
Αφιέρωμα στον ποιητή των εικόνων, στο σκηνοθέτη Θόδωρο Αγγελόπουλο ένα χρόνο μετά τον αδόκητο θάνατό του...
Η σκόνη του χρόνου (2008)
Επίσης εδώ
Ο Μελισσοκόμος (1986)
Ταξίδι στα Κύθηρα (1984)
Επίσης εδώ
Δείτε επίσης:
Αθήνα, επιστροφή στην Ακρόπολη (1983)
Ο Μεγαλέξαντρος (1980)
Οι κυνηγοί (1977)
Ο Θίασος (1974-’75)
Μέρες του ’36 (1972)
Αναπαράσταση (1970)
Η Εκπομπή (1968)
Forminx Story (1965)
Τοπία της σιωπής
http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=80284
Το έργο του: http://www.theoangelopoulos.gr/movies.php?lng=Z3JlZWs=
Ο Μελισσοκόμος (1986)
Ταξίδι στα Κύθηρα (1984)
Επίσης εδώ
Δείτε επίσης:
Αθήνα, επιστροφή στην Ακρόπολη (1983)
Μέρες του ’36 (1972)
Αναπαράσταση (1970)
Forminx Story (1965)
Τοπία της σιωπής
http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=80284
Το έργο του: http://www.theoangelopoulos.gr/movies.php?lng=Z3JlZWs=
Σάββατο 19 Ιανουαρίου 2013
Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2013
Διαγωνισμός Έκθεσης για την Καστοριά
Ο Πολιτιστικός Σύλλογός "Το
Τσαρσί" πρωτοπόρος σε θέματα που αφορούν την πόλη αλλά και
την ευρύτερη περιοχή της Καστοριάς, και μετά τον 1ο διαγωνισμό φωτογραφίας που έγινε το καλοκαίρι του 2012 αλλά και τον 2ο διαγωνισμό φωτογραφίας που ήδη τρέχει, προκηρύσσει τον 1ο διαγωνισμό έκθεσης για
μαθητές όλων των Γυμνασίων του ενιαίου Καλλικρατικού Δήμου Καστοριάς.
Το θέμα της έκθεσης είναι:
Το θέμα της έκθεσης είναι:
"Θέλετε να προσελκύσετε τον Έλληνα ταξιδιώτη, να
προτιμήσει ως τουριστικό προορισμό την πόλη της Καστοριάς";
Αναπτύξτε τα επιχειρήματά σας και προσπαθήστε μέσα από αυτά να πείσετε τον υποψήφιο τουρίστα, να επισκεφτεί την πόλη μας! |
Οι εκθέσεις των μαθητών θα παραδοθούν στο Διευθυντή κάθε Γυμνασίου, από τον οποίο και θα τις παραλάβει εκπρόσωπος του Συλλόγου μας, την Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2013. Ο κάθε μαθητής – τρία στο πάνω μέρος του εγγράφου θα αναφέρει τα στοιχεία του (Ονοματεπώνυμο, Τάξη, Γυμνάσιο και τηλέφωνο).
Ο Σύλλογός αφού παραλάβει τις εκθέσεις των συμμετεχόντων από όλα τα Γυμνάσια Καστοριάς, θα τις φωτοτυπήσει και θα τις παραδώσει σε τέσσερις (4) φιλόλογους, -χωρίς να αναφέρονται σε κάθε έκθεση τα στοιχεία του μαθητή (θα υπάρχει κωδικός για κάθε έκθεση), για το αδιάβλητο του διαγωνισμού, -ώστε να τις βαθμολογήσουν.
Αφού οι εκθέσεις βαθμολογηθούν, οι φιλόλογοι θα τις παραδώσουν πίσω στο σύλλογο. Από τη βαθμολογία των τεσσάρων φιλολόγων της κάθε έκθεσης θα προκύψει ο μέσος όρος όλων των εκθέσεων ώστε να αναδειχθούν οι τρεις πρώτες που θα κερδίσουν.
Οι μαθητές των τριών εκθέσεων θα βραβευθούν σε ειδική εκδήλωση σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί. Στην ίδια εκδήλωση όλες οι συμμετοχές θα πάρουν αναμνηστικό έπαινο όπως και οι τέσσερις φιλόλογοι βαθμολογητές αλλά και οι διευθυντές των Γυμνασίων.
Τα Βραβεία είναι:
1ο Βραβείο: 100 ευρώ 2ο Βραβείο: 50 ευρώ 3ο Βραβείο: 50 ευρώ
Οι τρεις πρώτες εκθέσεις θα δημοσιευθούν στην ιστοσελίδα www.totsarsi.gr, στις τοπικές αλλά και σε πανελλήνιας εμβέλειαs εφημερίδες, καθώς και σε site τοπικής και πανελλήνιας εμβέλειας, ώστε να μάθει ο επίδοξος ταξιδιώτης γιατί πρέπει να έρθει στην Καστοριά..
Διοργάνωση: Πολιτιστικός Σύλλογος "Το Τσαρσί" e-mail: totsarsi@hotmail.gr web site: www.totsarsi.gr
Ετικέτες
Ανακοινώσεις
Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2013
«Φιλιά εις τα παιδιά», μια ταινία - ντοκιμαντέρ του Βασίλη Λουλέ
"Πέντε μικρά Εβραιόπουλα στην Ελλάδα της Γερμανικής Κατοχής. Η παιδική ηλικία ήταν ο Παράδεισός τους. Ακόμα κι αν την έζησαν κρυμμένα για να σωθούν. Ακόμα κι αν την έχασαν στη σκιά του Ολοκαυτώματος."
Σύνοψη της ταινίας
Πέντε μικρά Εβραιόπουλα στην Ελλάδα της Γερμανικής Κατοχής που σώθηκαν από το θάνατο χάρις σε οικογένειες Χριστιανών, πέντε «κρυμμένα παιδιά» που έζησαν μέσα στην απόλυτη σιωπή, αφηγούνται τις ιστορίες τους. Ιστορίες τρόμου κι αγωνίας αλλά και στιγμές παιδικής ανεμελιάς μέσα στην αγκαλιά των ξένων. Στοργικές φωλιές, κρυφοί παράδεισοι μακριά από τη φρίκη του Ολοκαυτώματος.
Πέντε παιδιά που μεγάλωσαν απότομα.
Η Ροζίνα, ο Σήφης, η Ευτυχία, η Σέλλυ και ο Μάριος πέρασαν τη ζωή τους κουβαλώντας πάντα μαζί τη μνήμη χιλιάδων παιδιών. Εκείνων που δεν πρόλαβαν ποτέ να μεγαλώσουν.
Η ταινία παρακολουθεί αυτά τα πρόσωπα από την παιδική ηλικία μέχρι σήμερα, φέρνοντας στο φως πολύτιμα προσωπικά τους ντοκουμέντα –ένα παιδικό ημερολόγιο, φωτογραφίες και οικογενειακά φιλμάκια– τεκμήρια μιας ολόκληρης εποχής. Παράλληλα, σκιαγραφείται η ζωή των Εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας πριν τον Πόλεμο και αποκαλύπτονται σπάνιες εικόνες της κατεχόμενης Αθήνας και Θεσσαλονίκης, μέσα από κινηματογραφικά αρχεία, ερασιτεχνικές ταινίες Γερμανών στρατιωτών και παράνομες λήψεις Ελλήνων πατριωτών.
Σχετικά με τη δημιουργία της ταινίας
- Η έρευνα για την ταινία ξεκίνησε το 2006, με αφορμή την έκθεση μαρτυριών και ντοκουμέντων «Κρυμμένα παιδιά στην Ελλάδα της Κατοχής» του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος.
- Τα γυρίσματα έγιναν στο χρονικό διάστημα 2007-2009 στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Χανιά & στο Άουσβιτς της Πολωνίας.
- Η παραγωγή έγινε με τη συνεργασία, υποστήριξη και οικονομική ενίσχυση αρκετών φορέων, Μουσείων και Ιδρυμάτων της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Κινηματογραφική και Τηλεοπτική προβολή
Η ταινία θα βγει σύντομα σε κινηματογραφική διανομή στην Αθήνα. Θα μεταδοθεί από την ΕΡΤ στις αρχές του 2013.
Φεστιβάλ – Βραβεία
Πρώτη δημόσια προβολή: Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 2011
Η ταινία θα βγει σύντομα σε κινηματογραφική διανομή στην Αθήνα. Θα μεταδοθεί από την ΕΡΤ στις αρχές του 2013.
Φεστιβάλ – Βραβεία
Πρώτη δημόσια προβολή: Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 2011
Φεστιβάλ Ελληνικού Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας 2011
- 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για παιδιά και νέους 2011
- ΒΡΑΒΕΙΟ της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής για το
ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
- ΒΡΑΒΕΙΟ της Κριτικής Επιτροπής των παιδιών για το
ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
«Αγών» - Διεθνής Συνάντηση Αρχαιολογικής Ταινίας, Αθήνα 2012
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΟΙΝΟΥ
Greek Film Festival Chicago, USA, 2012
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΟΙΝΟΥ
Λίγα λόγια για τον σκηνοθέτη
Ο Βασίλης Λουλές είναι σκηνοθέτης ταινιών μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ.
Σπούδασε Ηλεκτρολόγος Μηχανικός στο ΕΜΠ και Κινηματογράφο στη Σχολή Χατζίκου.
Συνεργάστηκε με την ΕΡΤ ως Συντονιστής στο πρόγραμμα ταινιών μικρού μήκους «μικροφίλμ» και με το Κινηματογραφικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών στην ταξινόμηση παλαιών κινηματογραφικών επικαίρων.
Οι μικρού μήκους ταινίες του τιμήθηκαν με βραβεία, έλαβαν μέρος σε πολλά φεστιβάλ του εξωτερικού, μεταδόθηκαν από ξένα και ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια και συμπεριλήφθηκαν σε ελληνικά και διεθνή αφιερώματα.
- 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για παιδιά και νέους 2011
- ΒΡΑΒΕΙΟ της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής για το
ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
- ΒΡΑΒΕΙΟ της Κριτικής Επιτροπής των παιδιών για το
ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ
«Αγών» - Διεθνής Συνάντηση Αρχαιολογικής Ταινίας, Αθήνα 2012
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΟΙΝΟΥ
Greek Film Festival Chicago, USA, 2012
- ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΟΙΝΟΥ
Λίγα λόγια για τον σκηνοθέτη
Ο Βασίλης Λουλές είναι σκηνοθέτης ταινιών μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ.
Σπούδασε Ηλεκτρολόγος Μηχανικός στο ΕΜΠ και Κινηματογράφο στη Σχολή Χατζίκου.
Συνεργάστηκε με την ΕΡΤ ως Συντονιστής στο πρόγραμμα ταινιών μικρού μήκους «μικροφίλμ» και με το Κινηματογραφικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών στην ταξινόμηση παλαιών κινηματογραφικών επικαίρων.
Οι μικρού μήκους ταινίες του τιμήθηκαν με βραβεία, έλαβαν μέρος σε πολλά φεστιβάλ του εξωτερικού, μεταδόθηκαν από ξένα και ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια και συμπεριλήφθηκαν σε ελληνικά και διεθνή αφιερώματα.
Πηγή: http://tvxs.gr/
Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2013
Αν..ποίημα του Ρ. Κίπλινγκ
ΟΔΗΓΟΣ ΚΑΙ ΠΥΞΙΔΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΜΕ ΜΕ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ , ΤΟΛΜΗ ΚΑΙ
ΕΛΠΙΔΑ ΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ ΜΑΣ...
Ο Μεγάλος Ερωτικός του Μάνου Χατζηδάκι στην "Καθημερινή"
Οδυσσέα Ελύτη
"Με την πρώτη σταγόνα της βροχής"
[αποσπάσματα από τους Προσανατολισμούς]
Με την πρώτη σταγόνα της βροχής σκοτώθηκε το καλοκαίρι
Μουσκέψανε τα λόγια που είχανε γεννήσει αστροφεγγιές
Όλα τα λόγια που είχανε μοναδικό τους προορισμόν Εσένα!
Πριν απ’ τα μάτια μου ήσουν φως
Πριν απ’ τον Έρωτα έρωτας
Κι όταν σε πήρε το φιλί
Γυναίκα
Κατά πού θ’ απλώσουμε τα χέρια μας
τώρα που δε μας λογαριάζει πια ο καιρός
Κατά πού θ’ αφήσουμε τα μάτια μας
τώρα που οι μακρυνές γραμμές ναυάγησαν στα σύννεφα
Κι είμαστε μόνοι ολομόναχοι
τριγυρισμένοι απ’ τις νεκρές εικόνες σου.
Πριν απ’ τα μάτια μου ήσουν φως
Πριν απ’ τον Έρωτα έρωτας
Κι όταν σε πήρε το φιλί
Γυναίκα
Μουσκέψανε τα λόγια που είχανε γεννήσει αστροφεγγιές
Όλα τα λόγια που είχανε μοναδικό τους προορισμόν Εσένα!
Πριν απ’ τα μάτια μου ήσουν φως
Πριν απ’ τον Έρωτα έρωτας
Κι όταν σε πήρε το φιλί
Γυναίκα
Κατά πού θ’ απλώσουμε τα χέρια μας
τώρα που δε μας λογαριάζει πια ο καιρός
Κατά πού θ’ αφήσουμε τα μάτια μας
τώρα που οι μακρυνές γραμμές ναυάγησαν στα σύννεφα
Κι είμαστε μόνοι ολομόναχοι
τριγυρισμένοι απ’ τις νεκρές εικόνες σου.
Πριν απ’ τα μάτια μου ήσουν φως
Πριν απ’ τον Έρωτα έρωτας
Κι όταν σε πήρε το φιλί
Γυναίκα
Τετάρτη 9 Ιανουαρίου 2013
Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2013
Νέο Δ.Σ. της Π.Ε.Φ.
Από τις εκλογές
της 17ης Δεκεμβρίου 2012 εξελέγη το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της
Π.Ε.Φ., το οποίο συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής (Πράξη 1η, 7
Ιανουαρίου 2013):
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Πρόεδρος: Στέφος Αναστάσιος
Αντιπρόεδρος: Καραγεωργίου
Τασούλα
Γενική Γραμματέας: Χαριτίδου Γεωργία
Οργανωτικός Γραμματέας: Τουλιάτος Σπύρος
Ειδικός Γραμματέας: Μαστραπάς
Αντώνης
Ταμίας: Στεργιούλης Μανώλης
Έφορος Βιβλιοθήκης και Εκδόσεων: Παπαδόπουλος
Μπάμπης
Σύμβουλοι: Κάτσικας Χρήστος, Αβραμίδου Νατάσα
Από την Π.Ε.Φ.
|
Ετικέτες
Ανακοινώσεις,
Π.Ε.Φ.
Πέμπτη 3 Ιανουαρίου 2013
ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Το Εθνικό Θέατρο δραστηριοποιείται στον χώρο της εκπαίδευσης με παραστάσεις στο θέατρο της Δραματικής Σχολής από τελειόφοιτους σπουδαστές και με παραστάσεις σε σχολεία από την Εφηβική Σκηνή.
Συνεχίζονται ακόμη, τα εργαστήρια δημιουργικής κίνησης και θεατρικής αγωγής για παιδιά και εφήβους.
Από τον Νοέμβριο του 2012:
Ελένη του Ευριπίδη
ΕΦΗΒΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΕ ΣΧΟΛΕΙΑ
Σκηνοθεσία:Δημήτρης Καραντζάς
Σκηνοθεσία:Δημήτρης Καραντζάς
Μετά την πολύ θερμή υποδοχή της Αντιγόνης του Σοφοκλή από μαθητές και καθηγητές των γυμνασίων και λυκείων της Αθήνας, η Εφηβική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου παρουσιάζει την Ελένη του Ευριπίδη, διατηρώντας την ίδια γραμμή στην προσέγγιση του ανεβάσματος: τέσσεις νέοι, ταλαντούχοι ηθοποιοί με ελάχιστα σκηνικά μέσα και μια ευέλικτη, σύγχρονη σκηνοθετική οπτική στήνουν μέσα στις τάξεις των σχολείων μια παράσταση που μιλάει άμεσα στα παιδιά και τους επιτρέπει να δουν με άλλη ματιά τη "σχολική" τους ύλη.
Το έργο του Ευριπίδη, ένα
αιρετικό, αντιπολεμικό κείμενο, ζωντανεύει θεατρικά, με τη σκηνοθετική
ματιά του νέου και ταλαντούχου σκηνοθέτη Δημήτρη Καραντζά,
αποδεικνύοντας στην πράξη ότι η γλώσσα και το πνεύμα των μεγάλων
τραγικών μπορούν να είναι οικεία και απόλυτα συνδεδεμένα με τις
αναζητήσεις των νέων ανθρώπων.
Περισσότερες πληροφορίες στο Εθνικό Θέατρο
Ετικέτες
εκπαίδευση,
Θέατρο
Τρίτη 1 Ιανουαρίου 2013
Καβάφης: Ο συλλέκτης των λέξεων
Νεράιδος, αιματοπίνης, αερικό, μανούβρα, κωμόδρομος, ούζο, μονόκλ,
πλαφόν... Είναι μερικά από τα λήμματα του λεξικού που έγραψε ο ποιητής
για δική του χρήση.
Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια και μεγαλωμένος στην Αγγλία, ο Καβάφης
ήταν ένας Ελληνας της Διασποράς ο οποίος είχε το σύνδρομο του ανθρώπου
που δεν έχει κατακτήσει τα ελληνικά του. Αυτή την ανασφάλειά του
προσπαθούσε να την ξεπεράσει μελετώντας συστηματικά λεξικά, διαβάζοντας
και σημειώνοντας κάθε άγνωστη ή ενδιαφέρουσα λέξη, κρατώντας σχολαστικές
σημειώσεις για την ορθογραφία, την ερμηνεία και τα συμφραζόμενά της,
όπως ένας κανονικός λεξικογράφος.
Για όλα αυτά έχουμε μαρτυρίες στο Αρχείο Καβάφη, όπου υπάρχουν δέκα φάκελοι άψογα ταξινομημένοι από τον ίδιο τον ποιητή, με 561 λήμματα τα οποία είχε αποδελτιώσει από τα διαβάσματά του: από εφημερίδες και περιοδικά, από λογοτεχνικά και χρηστικά κείμενα, από ιστορικές μελέτες και δημοτικά τραγούδια, από συλλογές με παροιμίες και από τον προφορικό λόγο, από τυχαίες κουβέντες που άκουγε στον δρόμο και από συζητήσεις.
Από το 1891 ως το 1917 ο Καβάφης συγκέντρωνε μεθοδικά λέξεις. Σημείωνε τη λέξη στην ονομαστική (στα ονόματα) ή στο πρώτο ενικό πρόσωπο (στα ρήματα), αντέγραφε το απόσπασμα του κειμένου στο οποίο είχε συναντήσει τη λέξη ή παρέθετε ολόκληρο το απόκομμα μιας εφημερίδας και ακολούθως έδινε την παραπομπή της προέλευσης. Αλλοτε έδινε εκτενή παραθέματα και αναλυτικές παραπομπές, αλλού μια σύντομη φράση και αόριστη παραπομπή, κάποιες φορές αντέγραφε βιαστικά και χρησιμοποιεί βραχυγραφίες.
Αποθησαύριζε λέξεις για δική του χρήση, για τα ποιήματά του, αλλά και προς χρήσιν των φίλων του. Σκόπευε μάλιστα να εκδώσει τη συλλογή αυτή και είχε ήδη έτοιμο ένα προσχέδιο εισαγωγής. Εκεί έγραφε: «Η αρχή αυτής της μικρής συλλογής λέξεων ήτο η επιθυμία να συμπληρώσω ένα Λεξικόν το οποίον μεταχειριζόμουν πολύ και το οποίον μ' εστάθη πολύ χρήσιμον. Ο διαπρεπής λόγιος ο οποίος το είχε συνθέσει περιέλαβε στο έργον του πολλές λέξεις της δημοτικής, περισσότερες από κανέναν άλλο λεξικογράφο που θυμούμαι. Το λεξικόν του, καθώς είπα, μ' εστάθη πολύ χρήσιμον, και απεφάσισα, οσάκις συναντούσα καμμιά λέξι έμορφη ή εκφραστική που να μη βρίσκεται εντός αυτού, να την αντιγράφω σ' ένα χαρτάκι και να παραθέτω και την φράσι ανάμεσα που βρίσκεται, και να βάζω το χαρτάκι μες στο Λεξικό, ώστε έτσι το βοηθητικόν μου βιβλίον να γίνεται ακόμη βοηθητικώτερο. Οι λέξεις που σύναζα ήσαν κυρίως της δημοτικής...».
Στο λεξικό αυτό είχε αναφερθεί ο Γ. Π. Σαββίδης σε δημοσίευμά του
το 1963 στη «Νέα Εστία» και σε ανακοίνωσή του το 1983, συνοδευόμενη από
κατάλογο των λέξεων. Η έκδοση του λεξικού, η οποία ήταν στα σχέδιά του,
πραγματοποιείται από τον νεοελληνιστή του Πανεπιστημίου της Κύπρου
Μιχάλη Πιερή, παλαιό μαθητή του Σαββίδη, και είναι μία από τις
σημαντικές καβαφικές εκδόσεις που περιμένουμε μέσα στο 2013.
Εχει ενδιαφέρον να δούμε ποιες λέξεις αποδελτιώνει ο Καβάφης και από πού, τι προκαλεί την προσοχή του, πώς σχολιάζει κάποια λήμματα, ποια ήταν τα διαβάσματά του. Η ιδιωματική σημασία της λέξης «νερό» του είναι άγνωστη και σημειώνει σε δελτίο: «"νερό": πλύσιμον. "Τώκαμε ένα νερό". / "Δεν χρειάζεται πολύ πλύσιμο. Κάμ' το ένα νερό και φθάνει"».
Τα κρητικά «διαταύτως», «τίβοτσι», τα κυπριακά «διάβαν», «δομή», «κωμόδρομος», «μακρύσιν», «σήζινος», το αιγυπτιώτικο «οκέλλα», το πολιτικό «κέρατσος» και άλλες διαλεκτικές λέξεις βρίσκονται στο λεξικό μαζί με το «ούζο», το «ηλεκτρόνιο», το «πλήρως», το «νεράιδος», το «αιματοπίνης», το «αερικό», το «μανούβρα», το «λαγουδέρα».
Αποδελτιώνει ξενικές λέξεις που κάνουν την εμφάνισή τους στο ελληνικό λεξιλόγιο, όπως «μονόκλ», «πλαφόν», «προφίλ», «ρεπερτόριον», «τραμ», «τσεκ», «φάρσα». Σε αρκετές από αυτές σχολιάζει τη χρήση τους ή τον τρόπο με τον οποίο μεταφέρθηκαν στα ελληνικά. Στο λήμμα «μπουφώνος» σημειώνει: «Η λέξις "γελωτοποιός" δεν μπορεί να αντικαταστήσει το "μπουφώνος". Λέμε, "ο γελωτοποιός του βασιλέως", αλλά "κάμνει τον μπουφώνο"». Το σχόλιο που ακολουθεί δείχνει την ανεπτυγμένη γλωσσική του ευαισθησία και τον βαθμό στον οποίο κατέχει πλέον την ελληνική: «Ο Ducange (παραθέτων στίχον παλαιού ποιήματος "όσοι κι αν έτυχαν εκεί μαστόροι και μπουφούνοι") το γράφει "μπουφούνος", αλλά νομίζω ότι η γραφή του είναι εσφαλμένη. Εν πάση περιπτώσει η προφορά "μπουφούνος" δεν είναι πλέον εν χρήσει».
Μετά το 1917 ο Αλεξανδρινός αισθάνεται ότι κατέχει τη γλώσσα και το λεξικογραφικό εγχείρημα ατονεί. Για τον σύγχρονο χρήστη της ελληνικής, για τον νέο ποιητή, ενδέχεται η αξία του Λεξικού Καβάφη να μην είναι μεγάλη. Για τη μελέτη του έργου του Καβάφη όμως είναι τεράστια. Πρόκειται στην ουσία για μια επίσκεψη στο εργαστήρι του ποιητή, για μια γνωριμία από πρώτο χέρι με τα υλικά του. «Μυθιστόρημα λέξεων» είχε αποκαλέσει ο Μιχάλης Πιερής σε αναλυτικό ρεπορτάζ του «Βήματος» στις 3.4.2011 αυτό το μικρό λεξικό. Ενα ιδιότυπο μυθιστόρημα που αφηγείται την έγνοια του ποιητή για τη γλώσσα, την αγωνία του και τις μεθοδικές προσπάθειές του για την κατάκτηση της ομιλούμενης ελληνικής.
Εχει ενδιαφέρον να δούμε ποιες λέξεις αποδελτιώνει ο Καβάφης και από πού, τι προκαλεί την προσοχή του, πώς σχολιάζει κάποια λήμματα, ποια ήταν τα διαβάσματά του. Η ιδιωματική σημασία της λέξης «νερό» του είναι άγνωστη και σημειώνει σε δελτίο: «"νερό": πλύσιμον. "Τώκαμε ένα νερό". / "Δεν χρειάζεται πολύ πλύσιμο. Κάμ' το ένα νερό και φθάνει"».
Τα κρητικά «διαταύτως», «τίβοτσι», τα κυπριακά «διάβαν», «δομή», «κωμόδρομος», «μακρύσιν», «σήζινος», το αιγυπτιώτικο «οκέλλα», το πολιτικό «κέρατσος» και άλλες διαλεκτικές λέξεις βρίσκονται στο λεξικό μαζί με το «ούζο», το «ηλεκτρόνιο», το «πλήρως», το «νεράιδος», το «αιματοπίνης», το «αερικό», το «μανούβρα», το «λαγουδέρα».
Αποδελτιώνει ξενικές λέξεις που κάνουν την εμφάνισή τους στο ελληνικό λεξιλόγιο, όπως «μονόκλ», «πλαφόν», «προφίλ», «ρεπερτόριον», «τραμ», «τσεκ», «φάρσα». Σε αρκετές από αυτές σχολιάζει τη χρήση τους ή τον τρόπο με τον οποίο μεταφέρθηκαν στα ελληνικά. Στο λήμμα «μπουφώνος» σημειώνει: «Η λέξις "γελωτοποιός" δεν μπορεί να αντικαταστήσει το "μπουφώνος". Λέμε, "ο γελωτοποιός του βασιλέως", αλλά "κάμνει τον μπουφώνο"». Το σχόλιο που ακολουθεί δείχνει την ανεπτυγμένη γλωσσική του ευαισθησία και τον βαθμό στον οποίο κατέχει πλέον την ελληνική: «Ο Ducange (παραθέτων στίχον παλαιού ποιήματος "όσοι κι αν έτυχαν εκεί μαστόροι και μπουφούνοι") το γράφει "μπουφούνος", αλλά νομίζω ότι η γραφή του είναι εσφαλμένη. Εν πάση περιπτώσει η προφορά "μπουφούνος" δεν είναι πλέον εν χρήσει».
Μετά το 1917 ο Αλεξανδρινός αισθάνεται ότι κατέχει τη γλώσσα και το λεξικογραφικό εγχείρημα ατονεί. Για τον σύγχρονο χρήστη της ελληνικής, για τον νέο ποιητή, ενδέχεται η αξία του Λεξικού Καβάφη να μην είναι μεγάλη. Για τη μελέτη του έργου του Καβάφη όμως είναι τεράστια. Πρόκειται στην ουσία για μια επίσκεψη στο εργαστήρι του ποιητή, για μια γνωριμία από πρώτο χέρι με τα υλικά του. «Μυθιστόρημα λέξεων» είχε αποκαλέσει ο Μιχάλης Πιερής σε αναλυτικό ρεπορτάζ του «Βήματος» στις 3.4.2011 αυτό το μικρό λεξικό. Ενα ιδιότυπο μυθιστόρημα που αφηγείται την έγνοια του ποιητή για τη γλώσσα, την αγωνία του και τις μεθοδικές προσπάθειές του για την κατάκτηση της ομιλούμενης ελληνικής.
Πηγή: Το Βήμα
Ετικέτες
Λογοτεχνία,
Νέα Ελληνικά
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)